เมื่อวันอังคารที่ 6 ธันวาคม 2565 รองศาสตราจารย์วงกต วงศ์อภัย รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (STRI) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้รับเชิญจากองค์การพลังงานระหว่างประเทศ (International Energy Agency: IEA) เพื่อร่วมประชุม IEA-ICAP-KAS Carbon Pricing Dialogue ที่ Marina Bay Sands Convention Center สาธารณรัฐสิงคโปร์
การกำหนดราคาคาร์บอน (Carbon pricing) เป็นเครื่องมือที่สำคัญมากในการยกระดับและช่วยสร้างแรงกระตุ้นผ่านแนวคิดทางเศรษฐศาสตร์เพื่อลดก๊าซเรือนกระจก (GHG) โดยจะไปมีส่วนช่วยให้การลด GHG เกิดความคุ้มทุน (Cost-effective) มากขึ้นโดยเฉพาะโรงไฟฟ้าและอุตสาหกรรมหนักทั่วไปแล้ว การกำหนดราคาร์บอน จะแยกเป็น 3 รูปแบบหลักๆ ดังนี้
(1) Carbon credit mechanism เน้นการส่งเสริมให้มีโครงการลด GHG ที่มีการรับรองแบบทางการ (เช่น T-VER CDM หรือ VERRA) เพื่อนำผลลดของโครงการไปชดเชย (Offset) ในองค์กร (เช่นโรงงาน) ที่ปล่อย GHG สูง แต่มีเป้าลด GHG ที่ชัดเจน หรือมีนโยบายมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน
(2) Cap and Trade เน้นการกำหนดเป้า โดยรัฐจะออกระเบียบเพื่อจำกัดการปล่อย GHG ไปสู่กลุ่มหรือหน่วยงานที่ปล่อย GHG สูงพิเศษ ซึ่งหากไม่สามารถดำเนินการได้ตามเป้าที่กำหนด หน่วยงานนั้นๆจะต้องไปซื้อสิทธิ์การลด GHG จากโรงงานอื่นที่ทำได้ดีกว่าเป้าที่ถูกกำหนด หรือไม่เช่นนั้นจะถูกบทปรับ กลไกที่รู้จักดีคือของยุโรปที่ชื่อ EU-ETS
(3) Carbon tax เน้นการกำหนดราคาคาร์บอนที่ชัดเจน (ในหน่วยบาทต่อตันคาร์บอน) แล้วเพิ่มราคาลงไปในสินค้าที่มีการปล่อย GHG สูง เช่นน้ำมัน ไฟฟ้า แนวคิดนี้ หากมีการกำหนดราคาคาร์บอนที่เหมาะสม จะส่งผลให้พลังงานทดแทนที่ราคาสูงอาจมีโอกาสแข่งขันในตลาดได้
การประชุมเน้นการพิจารณาการกำหนดราคาคาร์บอนในภาพรวม บทบาทของ CBAM การลดการปล่อยคาร์บอนในภาคอุตสาหกรรม และบทบาทการเมืองที่มีส่วนต่อนโยบายลด GHG โดยมีผุ้แทนสมาชิกสภาของอินเดียมาแลกเปลี่ยนด้วย
STRI มีความมุ่งมั่นในภารกิจการพัฒนา สนับสนุน การเผยแพร่องค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยเฉพาะด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ จากด้านวิจัย บริการวิชาการและนวัตกรรม ครอบคลุมทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อมในมิติประเทศไทยและระดับนานาชาติ
#CarbonPricing #IEA #ICAP #KAS #STRI