เนื่องในโอกาสวันที่ 10 ตุลาคมของทุกปี ซึ่งเป็น วันสุขภาพจิตโลก (World Mental Health Day) ทางรัฐบาลได้ขอเชิญชวนประชาชนทุกคนให้ถือโอกาสนี้เป็นจุดเริ่มต้นในการให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพจิต ทั้งของตนเอง คนในครอบครัว และคนรอบข้าง โดยการหมั่นสังเกตอารมณ์ ความรู้สึก และพฤติกรรมของคนที่เราใกล้ชิด รวมถึงการเปิดโอกาสให้พูดคุย ให้คำปรึกษา หรือให้กำลังใจแก่กันเมื่อมีปัญหา เพื่อร่วมกันลดอัตราภาวะซึมเศร้าและการฆ่าตัวตายในสังคม
ความสำคัญของสุขภาพจิตที่ดี
สุขภาพจิตที่ดีคือภาวะจิตใจที่สามารถปรับตัวเข้ากับปัญหาและการเปลี่ยนแปลงได้อย่างสมดุล ทำให้เราสามารถดำเนินชีวิตได้อย่างปกติในสังคม ไม่ว่าจะเป็นวัยใดก็ตาม สุขภาพจิตที่ดีมีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าสุขภาพกาย เพราะทั้งสองอย่างต้องเสริมสร้างควบคู่กันไปเพื่อให้เรามีคุณภาพชีวิตที่ดี
วิธีสังเกตปัญหาด้านจิตเวชในตนเองและคนรอบข้าง
หากรู้สึกว่าตนเองหรือคนรอบข้างเริ่มมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป สิ่งที่ควรสังเกตมีดังนี้ :
สัญญาณเตือนด้านอารมณ์
มีความกังวลหรือตึงเครียดมากขึ้น
รู้สึกหมดหวังหรือไม่มีความมั่นใจในตนเอง
ไม่สนใจสิ่งที่เคยชอบ หรือรู้สึกเบื่อหน่ายกับชีวิตประจำวัน
สัญญาณเตือนด้านความคิด
ขาดสมาธิ ไม่สามารถทำงานหรือทำกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
แยกความคิดกับความรู้สึกไม่ได้
สัญญาณเตือนด้านพฤติกรรมปล่อยปละละเลยในการดูแลตัวเอง
ไม่สนใจสังคม หรือมีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันตามปกติได้ และสูญเสียความสามารถในการดูแลตนเองอย่างต่อเนื่อง
??การสร้างสุขภาพจิตที่ดี
การสร้างสุขภาพจิตที่ดีสามารถเริ่มได้จากการหาเวลาทำสิ่งที่ชอบเพื่อช่วยฟื้นฟูจิตใจ เช่น การออกกำลังกาย การปลูกต้นไม้ เลี้ยงสัตว์ หรือการพาตนเองไปอยู่ท่ามกลางธรรมชาติในสิ่งแวดล้อมที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย การมอบเวลาสำหรับกิจกรรมเหล่านี้จะช่วยฟื้นฟูความรู้สึกและสร้างสมดุลทางอารมณ์ได้ดี
หากรู้สึกไม่ไหว อย่าฝืน
หากรู้สึกว่าการดูแลตัวเองไม่เพียงพอ อย่าลังเลที่จะขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ หอผู้ป่วยจิตเวชผู้ใหญ่ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ มีบริการให้คำปรึกษาด้านสุขภาพจิตที่เบอร์โทรศัพท์ 053-935427 หรือสายด่วนสุขภาพจิตหมายเลข 1323 ที่พร้อมช่วยเหลือคุณในทุกเวลา
สุขภาพจิตที่ดีไม่เพียงแต่จะช่วยให้เราดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข แต่ยังส่งผลดีต่อสุขภาพกายและความสัมพันธ์กับคนรอบข้างอีกด้วย อย่าลืมใส่ใจดูแลสุขภาพจิตของตนเองและคนที่คุณรักในทุกๆ วัน
ข้อมูลโดย: ผศ.นพ.อวิรุทธ์ อุ่นอารมย์ อาจารย์ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
เรียบเรียงโดย: นางสาวนันทพร ระบิน
ภาพและข่าว: กลุ่มงานสื่อสารองค์กร
งานประชาสัมพันธ์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่