ข่าว

ศาสตราจารย์อรุณ สรเทศน์


หม่อมหลวงชูชาติ กำภู

     นอกจากนี้ ยังมีบุคคลอีกท่านหนึ่งที่มีความสำคัญต่อจุดเริ่มต้นของอ่างแก้ว และภูมิทัศน์ความสวยงามของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ในภาพรวมทั้งหมด คือ ดร.พอล ดับบลิว ซีเกอร์ส (Dr. Paul W.Seagers) ศาสตราจารย์ฝ่ายวิชาการศึกษา และที่ปรึกษาการสร้างอาคารเรียนแห่งมหาวิทยาลัยอินเดียนา ซึ่งมีความชำนาญในการวางผังสถาบันการศึกษาในสหรัฐอเมริกาและยุโรป ได้มาเป็นที่ปรึกษา และแนะนำการเขียนแบบแปลนแก่สถาปนิกในการเตรียมการจัดสร้างมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ในระหว่าง พ.ศ. 2503 - พ.ศ. 2506 ด้วยเหตุนี้ จึงไม่น่าแปลกใจที่ในเวลาต่อมา มช. จะได้ชื่อว่าเป็นมหาวิทยาลัยที่สวยงามที่สุดแห่งหนึ่ง ในประเทศไทย

    งานสร้างอ่างเก็บน้ำแห่งนี้เริ่มต้นขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2505 หลังจากสร้างเสร็จแล้ว กรมชลประทานได้ ให้ชื่อว่า “อ่างเก็บน้ำห้วยแก้ว” แต่ต่อมา ศาสตราจารย์ หม่อมหลวงปิ่น ได้เปลี่ยนชื่อเป็น “อ่างแก้ว” ในปีนั้น ครอบครัวแรกที่เดินทางมาทำงานที่ มช. คือครอบครัวของ คุณสุรัตน์ รัตนกิจการกล นายช่างชลประทาน ที่โอนย้ายมาดูแลด้านงานประปาที่อ่างแก้ว เพื่อให้พร้อมใช้งานทันกำหนดเปิดมหาวิทยาลัย ใน พ.ศ. 2507

สุรัตน์ รัตนกิจการกล และเทพพร บุตรสาว

ในวัยเยาว์ที่อ่างแก้ว

ภาพคุณเทพพรที่เกาะลอย (เกาะแขก) เมื่อ พ.ศ. 2507

    ครั้งหนึ่งคุณเทพพรได้ถ่ายทอดทั้งเรื่องราวและภาพถ่ายของอ่างแก้วไว้ในโอกาสครบรอบ 50 ปี มช. สะท้อนให้เห็นถึงบรรยากาศของอ่างแก้วในอดีต ทำให้ทราบว่าในสมัยก่อนพื้นที่โดยรอบอ่างแก้วเป็นดงหญ้าคาและป่านุ่น สันเขื่อนอ่างแก้วนั้นเคยเปิดให้รถวิ่งได้ และยังเป็นลานจอดเฮลิคอปเตอร์ทหารในวันรับพระราชทานปริญญาบัตร รวมไปถึงอ่างแก้วในมุมอันตราย เป็นที่สังเวยชีวิตของนักศึกษาที่ลงไปว่ายน้ำเล่น จนจมหายไปแล้วหลายราย...นั่นคืออ่างแก้วในอดีตที่บันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ครอบครัวของ คุณสุรัตน์ รัตนกิจการกล ผู้ซึ่งมีความรักและผูกพันกับ มช. อย่างลึกซึ้ง และได้ทำงานด้วยปณิธานที่ว่า “จะทำทุกอย่าง เพื่อตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน มช.” จนกระทั่งเสียชีวิตในตำแหน่งผู้อำนวยการกองสวัสดิการ ใน พ.ศ. 2538

    ด้วยความมุ่งมั่นทุ่มเทของคนรุ่นก่อนในวันนั้น...ปัจจุบันอ่างแก้วมีอายุเกือบ 60 ปีแล้ว แต่ภูมิทัศน์โดยรอบกลับสวยงามขึ้นกว่าเดิมมาก มีการปรับพื้นที่ให้สะอาดงามตา และอนุรักษ์ระบบนิเวศอันอุดมสมบูรณ์ของป่าริมน้ำเชิงดอยรอบอ่างแก้วเอาไว้เป็นอย่างดี ทั้งต้นไม้ใหญ่น้อย สัตว์ต่าง ๆ เช่น เต่า แมลง และนก โดยเฉพาะนกแขวกประมาณ 2,000 ตัว ซึ่งจะบินมาอาศัยอยู่ที่เกาะกลางอ่างแก้วในเดือนกรกฎาคม - สิงหาคมของทุกปี เป็นตัวชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศในอ่างแก้วได้ดี

เกาะแขกที่ยื่นออกไปบนผืนน้ำ


บริเวณเกาะแขกที่ได้รับการปรับภูมิทัศน์อย่างสวยงาม


แท่นหินที่เฉลยความเป็นมาของเกาะแขก

    การปรับปรุงเกาะแขกในครั้งนั้นเป็นการจุดประกายให้เกิดการพัฒนาปรับปรุงอ่างแก้วอย่างเป็นรูปธรรมเรื่อยมา จนกระทั่ง ศาสตราจารย์คลินิก นายแพทย์นิเวศน์ นันทจิต อธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ริเริ่มปรับภูมิทัศน์รอบอ่างแก้ว มีการทำทางเดิน ติดไฟส่องสว่างในยามค่ำคืน และสร้างสะพานเชื่อมต่อระหว่างอ่างแก้วกับหมู่บ้านอ่างแก้ว เพื่อให้เป็นเส้นทางเดิน - วิ่งเป็นวงรอบจนถึงอ่างตาดชมภู เพื่อแก้ไขปัญหาเรื่องพื้นที่รกร้าง ซึ่งอาจทำให้เกิดปัญหาเรื่องความปลอดภัยตามมา ความเปลี่ยนแปลงนี้ทำให้อ่างแก้วกลายเป็นสวนสาธารณะริมเชิงดอยที่มีผู้มาใช้บริการอย่างคึกคัก ทั้งเป็นสถานที่ออกกำลังกาย สถานที่พักใจยามเหนื่อยล้า อาจเพราะความงามของอ่างแก้วนั้นตราตรึงใจผู้คนให้มาเยือนอย่างไม่เคยเบื่อหน่าย รวมทั้ง เป็นสถานที่ที่เก็บกอดความทรงจำที่ล้ำค่าในชีวิตของใครบางคน

    กาลเวลาอาจกลืนกินสรรพสิ่ง แต่ดอยสุเทพที่โอบกอดอ่างแก้วยังคงเป็นภูเขาลูกเดิม และลำห้วยที่ไหลลงสู่อ่างแก้วก็ยังคงเป็นลำน้ำสายเดิม อ่างแก้วจึงเป็นเหมือน “ของขวัญแห่งกาลเวลา” ที่ส่งต่อมาจากคนรุ่นก่อน เพื่อให้เราได้ตระหนักถึงคุณค่าของการริเริ่มบุกเบิกมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จากพื้นที่รกร้างว่างเปล่า สู่ความงามที่เหนือจินตนาการของอ่างแก้ว จากฝีมือของผู้มีส่วนร่วมสร้างอ่างแก้วทุกคนทุกรุ่น ที่ได้สรรค์สร้างและส่งต่อฉากธรรมชาติอันยิ่งใหญ่และงดงามริมเชิงดอยสุเทพให้เป็นของขวัญ แห่งกาลเวลาแด่ชาวมหาวิทยาลัยเชียงใหม่รุ่นหลังในวันนี้ เพื่อให้เราได้หวงแหน รักษาและดำรงคุณค่าของ “อ่างแก้ว” ให้อยู่คู่ มช. ไปตราบนานเท่านาน