Research VDO Series 55 ปี คณะวิทยาศาสตร์ มช. : ธัญโอสถ ข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว จากอาหารทรงคุณค่า สู่ชาเปี่ยมคุณประโยชน์

13 พฤษภาคม 2562

คณะวิทยาศาสตร์

ธัญโอสถ : ข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว
Anthocyanin-rich Extract of Leum Pua Rice Bran
"จากอาหารสู่ยา จากข้าวไทย สู่ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่ทรงคุณค่า"

โดย รศ.ดร.สุกัญญา มหาธีรานนท์
ห้องปฏิบัติการวิจัยเคมีของข้าวธัญพืช
คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

VDO Clip ธัญโอสถ: ข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว

VDO Clip ธัญโอสถ: ข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว (Full version)


           ข้าวพันธุ์ลืมผัว เป็นข้าวไร่ข้าวเหนียวนาปี ต้นเตี้ย เมล็ดมีกลิ่นหอม ข้าวกล้องมีสีม่วงดำ ปลูกโดยกลุ่มชาติพันธุ์ พบครั้งแรกที่อำเภอพบพระ จังหวัดตาก (www.doa.go.th) โดยส่วนที่เป็นรำสีดำของข้าวพบสารกลุ่มที่เรียกแอนโทไซยานิน หรือฟลาโวนอยด์ เป็นสารให้สีเข้ม คือ สีน้ำเงิน สีแดง ซึ่งพอเข้มข้นมากๆ ก็จะดูเป็นสีดำ เมื่อหุงสุกจะมีกลิ่นหอม ลักษณะสัมผัสเมื่อแรกเคี้ยวจะกรุบหนึบ ภายในนุ่มเหนียว

รศ.ดร.สุกัญญา มหาธีรานนท์ นักวิจัยห้องปฏิบัติการวิจัยเคมีของข้าวธัญพืช คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผู้วิจัยข้าวพันธุ์ลืมผัว กล่าวว่า ข้าวพันธุ์ลืมผัวเป็นข้าวที่มีปริมาณสารแอนโทไซยานินสูงมาก สูงกว่าข้าวพันธุ์อื่นๆ ที่เคยวิจัยมา โดยแอนโทไซยานินนั้นมีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant)ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ คณะผู้วิจัยจึงได้ทดลองคิดค้นเป็นผลิตภัณฑ์ ก็พบว่าสารให้สีเข้มที่เป็นกลุ่มแอนโทไซยานินนั้นจะอยู่ตรงส่วนรำของข้าว ซึ่งสามารถละลายน้ำร้อนออกมาได้ง่ายมาก ง่ายกว่าข้าวพันธุ์อื่นๆ อีกทั้งยังสามารถปลดปล่อยสารออกมาได้ดี ผู้วิจัยจึงได้นำข้าวพันธุ์นี้มาพัฒนาเป็นชาดื่ม ชาก็จะให้สีของแอนโทไซยานินละลายออกมาในน้ำร้อนชงดื่มในปริมาณที่เพียงพอต่อความต้องการของผู้บริโภคที่จะให้ประโยชน์ต่อร่างกาย

นอกจากนี้ ในกระบวนการวิจัย นักวิจัยยังได้ทดลองกำจัดแว๊กซ์ออก โดยให้ความร้อนในช่วงเวลาที่เหมาะสม และศึกษาปริมาณของสารให้ฤทธิ์หรือสารต้านอนุมูลอิสระด้วยเทคนิควิเคราะห์ควบคู่กันไปด้วย ก็สามารถพัฒนาผลิตภัณฑ์ชาชงที่มีคุณภาพดี คือ ให้ปริมาณสารออกฤทธิ์ในปริมาณมาก ส่วนในเรื่องอายุผลิตภัณฑ์ ก็ได้ใช้การวิเคราะห์ปริมาณสารควบคู่กับระยะเวลาที่เราตั้งผลิตภัณฑ์ไว้ เพื่อศึกษาว่าผลิตภัณฑ์ยังมีอายุ มีคุณภาพดี และยังคงปริมาณสารออกฤทธิ์ในระดับสูงพอที่จะก่อให้เกิดประโยชน์อยู่หรือไม่

ดังนั้น จะเห็นได้ว่าข้าวพันธุ์ลืมผัว ซึ่งเป็นข้าวพื้นเมืองของไทยนั้นมีคุณภาพดีเยี่ยม ในแง่ของการมีปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระในระดับสูง และสารที่พบนั้นก็ให้คุณค่า คุณประโยชน์ไม่แพ้สมุนไพรเลยทีเดียว ในอนาคตข้าวไทยอาจจะได้รับการพัฒนาเป็นอาหารเสริมที่เป็นที่รู้จักไปทั่วโลก ซึ่งจะส่งผลดีกับเกษตร ช่วยให้มีรายได้เพิ่มขึ้น อีกทั้งอาจจะมีการส่งเสริมการศึกษาและอนุรักษ์ข้าวพันธุ์พื้นเมืองเพื่อสร้างรายได้ให้กับประเทศต่อไป

ขอบคุณข้อมูลจาก
รศ.ดร.สุกัญญา มหาธีรานนท์
ห้องปฏิบัติการวิจัยเคมีของข้าวธัญพืช
คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ติดตามชม Research VDO Series 55 ปี คณะวิทยาศาสตร์ มช. และ vdo clip อื่นๆ ของคณะได้ที่
Youtube : Science CMU Official

2019 #55thAnniversaryScienceCMU
Research@Sci...From Sky To Rock
Studying@Sci E x p a n d i n g Your Mind

แกลลอรี่