นักวิจัย มช. พัฒนาตัวเร่งปฏิกิริยาเชิงแสง ที่สามารถเร่งปฏิกิริยาเคมีได้ทั้งในสภาวะที่มีแสงและไร้แสง สามารถประยุกต์ใช้เพื่อบำบัดน้ำเสีย แม้ในช่วงเวลากลางคืน

3 กันยายน 2568
คณะวิทยาศาสตร์

       ทีมนักวิจัยมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้ร่วมกันทำการศึกษาวิจัย ในหัวข้อ "New photorechargeable Cs3Bi2Br9-decorated WO3 catalyst and its photocatalytic “memory” effect for Cr (VI) reduction in the dark"  นักวิจัยได้พัฒนาตัวเร่งปฏิกิริยาเชิงแสงที่สามารถใช้เร่งปฏิกิริยาเคมีได้ทั้งในสภาวะที่มีแสงและสภาวะไร้แสง โดยทำการตกแต่งพื้นผิวของ WO3 ด้วยอนุภาค Cs3Bi2Br9 เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของ WO3 ในการกักเก็บพลังงานแสงและปลดปล่อยอิเล็กตรอนสำหรับการทำปฏิกิริยาในสภาวะไร้แสง

ในกระบวนการศึกษาวิจัย นักวิจัยได้ทำการวิเคราะห์คุณสมบัติของตัวเร่งปฏิกิริยาดำเนินการด้วยเทคนิคต่าง ๆ เช่น X-ray diffraction, photoluminescence, และ X-ray photoelectron spectroscopy เพื่อยืนยันโครงสร้าง คุณสมบัติทางแสง และการกักเก็บอิเล็กตรอนของวัสดุ ศักยภาพการกักเก็บและปลดปล่อยอิเล็กตรอนของวัสดุ ประเมินจากประสิทธิภาพในการรีดิวซ์ Cr(VI) ซึ่งดำเนินการทั้งในสภาวะที่มีแสงและสภาวะไร้แสง

ผลจากการศึกษาพบว่า ตัวเร่งปฏิกิริยา Cs3Bi2Br9-decorated WO3 ที่พัฒนาขึ้นนี้ สามารถรีดิวซ์ Cr(VI) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในสภาวะที่มีแสงและในสภาวะไร้แสง คุณสมบัตินี้เกิดจากความสามารถของวัสดุในการกักเก็บพลังงานแสงในรูปของอิเล็กตรอน ซึ่งจะถูกปล่อยออกมาเพื่อทำปฏิกิริยาเคมีในสภาวะไร้แสง ผลลัพธ์นี้ชี้ให้เห็นถึงความเป็นไปได้ของวัสดุในการประยุกต์ใช้บำบัดน้ำเสียที่มีสารปนเปื้อนแม้ในช่วงเวลากลางคืนที่ไม่มีแสงสว่าง

ผลลัพธ์สามารถนำไปสู่การพัฒนาวัสดุที่สามารถบำบัดสารปนเปื้อนในน้ำเสียได้ทั้งในสภาวะที่มีแสงและไม่มีแสงมีความสำคัญต่อการจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน เทคโนโลยีนี้สามารถนำไปใช้ในพื้นที่ที่มีแสงสว่างจำกัดหรือในช่วงเวลาที่ไม่มีแสงแดด

Journal of Environmental Chemical Engineering, Volume 13, Issue 2, 2025
http://doi.org/10.1016/j.jece.2025.115907

นักวิจัย
• นางสาวอาดีละฮ์ ศิริวัลลภ นักวิจัยเชิงรุก สำนักงานบริการงานวิจัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• นางสาวสุทธิ์สิริ วงษ์งาม นักศึกษาปริญญาโท ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์
• นางสาวเกสรกมล จารุศุภกรกุล นักวิจัยประจำห้องปฏิบัติการนาโนวิทยาและตัวเร่งปฏิกิริยา คณะวิทยาศาสตร์
• รศ.ดร. ดลเดช ตันตระวิวัฒน์ อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้า คณะวิศวกรรมศาสตร์
• รศ.ดร. บูรภัทร์ อินทรีย์สังวร ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ (อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก)

แกลลอรี่