ข่าว

“เลี้ยงลูกให้เข้าใจเจน : เมื่อต่างรุ่นอยู่ในบ้านเดียวกัน”
ในบ้านหนึ่งหลัง อาจมีคนอยู่ร่วมกันถึง 4-5 เจเนอเรชัน ตั้งแต่ปู่ย่าตายายไปจนถึงลูกหลาน ซึ่งแต่ละรุ่นเติบโตมาในบริบทที่แตกต่างกันทั้งด้านสังคม เทคโนโลยี และแนวคิด หากไม่เข้าใจ “ความต่าง” นี้ ก็อาจนำไปสู่ความขัดแย้งและปัญหาในการเลี้ยงดูได้
รู้จักแต่ละ Generation ก่อนเข้าใจลูก

การเข้าใจว่าแต่ละคนอยู่ในเจเนอเรชันไหน เป็นก้าวแรกของการสื่อสารและเลี้ยงดูอย่างเข้าใจ
• Baby Boomer (เกิดปี 1946–1964)
ปัจจุบันอายุประมาณ 61–79 ปี มักเป็นปู่ย่าตายายในบ้าน เติบโตมาในยุคหลังสงคราม เคร่งครัด มีระเบียบวินัย และให้ความสำคัญกับความอดทน
• Gen X (เกิดปี 1965–1980)
อายุประมาณ 45–60 ปี เป็นพ่อแม่วัยกลางคนในปัจจุบัน เติบโตมาในยุคที่ยังไม่มีเทคโนโลยี มีแนวคิดคล้าย Baby Boomer แต่เริ่มเปิดรับการเปลี่ยนแปลง
• Gen Y หรือ Millennials (เกิดปี 1981–1996)
อายุราว 29–44 ปี เป็นพ่อแม่ของเด็กเล็กในยุคนี้ เติบโตมาท่ามกลางการเปลี่ยนผ่านจากโลกอนาล็อกสู่ดิจิทัล มักใช้แนวทาง “การเลี้ยงดูเชิงบวก” (Positive Parenting)
• Gen Z (เกิดปี 1997–2012)
วัยรุ่นและวัยทำงานตอนต้น เป็นกลุ่มที่โตมากับอินเทอร์เน็ต มีความเป็นตัวของตัวเองสูง ตั้งคำถามกับสิ่งที่เคยเชื่อ และต้องการพื้นที่แสดงออก
• Gen Alpha (เกิดหลังปี 2013)
เด็กอายุ 1–12 ปี เติบโตมากับเทคโนโลยีตั้งแต่เกิด ใช้อุปกรณ์อัจฉริยะได้อย่างคล่องแคล่ว แต่มีแนวโน้มขาดความอดทน และไม่คุ้นเคยกับการรอคอย
เมื่อเจเนอเรชันต่างกัน…แนวทางการเลี้ยงดูก็ต้องต่างไป
Gen X กับลูกวัยรุ่น Gen Z
พ่อแม่ Gen X มักถูกเลี้ยงดูด้วยความเข้มงวดและคาดหวังให้ลูกเชื่อฟัง แต่เมื่อมาเจอกับลูก Gen Z ที่ต้องการเหตุผลและพื้นที่ส่วนตัว การควบคุมแบบเดิมอาจทำให้ลูกต่อต้านและปิดกั้นการสื่อสาร

แนวทางแนะนำ:
• ลดการควบคุม เพิ่มการฟัง
• เปิดโอกาสให้ลูกแสดงความคิด
• สื่อสารอย่างเปิดใจ ไม่ใช่ใช้อำนาจ
Gen Y กับลูกเล็ก Gen Alpha
พ่อแม่ Gen Y มีแนวโน้มเปิดกว้างและส่งเสริมลูกมากขึ้น แต่บางครั้งอาจหลุดไปเป็น “ตามใจ” มากเกินไป จนกลายเป็น “Helicopter Parenting” ที่ทำให้ลูกขาดวินัยและความอดทน

แนวทางแนะนำ:
• สนับสนุนด้วยขอบเขตที่ชัดเจน
• ฝึกความอดทน และวินัยผ่านกิจวัตร
• สอนการจัดการอารมณ์อย่างต่อเนื่อง
เลี้ยงลูกอย่างเข้าใจ ไม่ใช่แค่ตามสูตร
ไม่ว่าจะอยู่ในเจนไหน การเลี้ยงดูที่ดีต้องอาศัยความรัก ความเข้าใจ และความสม่ำเสมอ ความแตกต่างของยุคสมัยควรเป็นพื้นฐานในการ “ปรับวิธี” แต่ไม่ใช่ข้ออ้างในการเลี้ยงแบบเดิมหรือเลี้ยงแบบตามใจ
พ่อแม่ไม่ใช่ผู้ควบคุม…แต่เป็นโค้ช
เปิดใจรับฟัง และอยู่เคียงข้างลูกอย่างเข้าใจ เพื่อให้เขาเติบโตอย่างมั่นคงทั้งในโลกจริงและโลกดิจิทัลที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

ขอบคุณข้อมูลจาก: รศ.ดร.พญ.นงลักษณ์ บุญชูดวง
อาจารย์ประจำสาขาวิชาพัฒนาการและพฤติกรรม
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช.

เรียบเรียง : นางสาวนันทพร ระบิน
ภาพ / ข่าว : กลุ่มงานสื่อสารองค์กร
งานประชาสัมพันธ์
คณะแพทยศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
#เลี้ยงลูก #เจนใหม่
#สุขภาพดีกับหมอสวนดอก
#MedCMU #คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
#แพทย์เชียงใหม่ #แพทย์มช #หมอสวนดอก
#โรงพยาบาลสวนดอก #Medcmuในมือคุณ #สื่อสารองค์กรMedcmu