ข่าว

ผมร่วง ผมบาง : อะไรคือเรื่องปกติ และอะไรคือความผิดปกติ
ผมร่วงเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นในทุกคน แต่ระดับที่ร่วงอาจบ่งบอกถึงภาวะที่ผิดปกติได้ เส้นผมไม่เพียงแต่ช่วยเสริมบุคลิกภาพและความมั่นใจ แต่ยังมีบทบาทสำคัญ เช่น ช่วยควบคุมอุณหภูมิ ระบายความร้อน และปกป้องหนังศีรษะจากแสงแดดและมลภาวะ เช่น PM 2.5

วงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม
เส้นผมมีวงจรการเจริญเติบโตที่แบ่งออกเป็น 4 ระยะหลัก :
• ระยะอะนาเจน (Anagen) – เป็นช่วงที่เส้นผมเติบโตได้มากที่สุด ใช้เวลานาน 3-5 ปี และเจริญเติบโตเฉลี่ย 1 ซม. ต่อเดือน
• ระยะคาตาเจน (Catagen) – เป็นช่วงเปลี่ยนผ่านระหว่างการเติบโตและพักตัว ใช้เวลาประมาณ 3-4 สัปดาห์ คิดเป็น 1-2% ของเส้นผมทั้งหมด
• ระยะเทโลเจน (Telogen) – เป็นช่วงที่เส้นผมหยุดเติบโตและเตรียมหลุดร่วง ระยะนี้ใช้เวลาประมาณ 3 เดือน และเส้นผม 10% อยู่ในระยะนี้
• ระยะเอ็กโซเจน (Exogen) – เป็นระยะที่เส้นผมหลุดร่วงและเส้นผมใหม่งอกขึ้นมาแทนที่
ผมร่วงในคนปกติสามารถพบได้เฉลี่ย วันละ 50-100 เส้น
ชนิดของผมร่วง
1. ผมร่วงชนิดเกิดแผลเป็น
เกิดจากการอักเสบของหนังศีรษะและรากผม เมื่อแผลหายแล้วผมจะไม่งอกขึ้นมาใหม่
2. ผมร่วงชนิดไม่เกิดแผลเป็น
• ผมร่วงเป็นหย่อม – มีหลายโรค จะกล่าวถึงโรคที่พบบ่อยได้แก่ โรค alopecia areata ซึ่งคนท้องถิ่นอาจเรียกว่าโรคแมงเคียน เกิดจากความผิดปกติของภูมิคุ้มกันที่ทำลายรากผม มีตั้งแต่ร่วงเป็นหย่อมเดียวจนถึงร่วงหมดทั้งศีรษะ หรือทั่วลำตัว การรักษาขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรง และโรคผมร่วงเป็นหย่อมอีกโรคที่ดูคล้ายกันคือ ผมร่วงจากเชื้อราหรือโรคกลากที่หนังศีรษะ
• ผมร่วงทั่วไป – มีหลายสาเหตุ บางครั้งถ้าเกิดแบบเฉียบพลัน อาจเกิดจากปัจจัยภายในร่างกาย เช่น หลังการเจ็บป่วยโดยเฉพาะโรคไข้หวัดใหญ่ ไข้เลือดออก เป็นต้น
• ผมร่วงแบบมีรูปแบบ – มักเกิดจากฮอร์โมนเพศชายและกรรมพันธุ์
3. ผมร่วงจากความผิดปกติของเส้นผม – เกิดจากเส้นผมเปราะ ขาด หรือหักง่าย มักเกิดจากการใช้สารเคมี ดัด ยืด หรือทำสีผม ในบางครั้งอาจเป็นจากความผิดปกติของเส้นผมตั้งแต่เกิด

การป้องกันและการรักษา
• ดูแลเส้นผมอย่างถูกวิธี – หลีกเลี่ยงสารเคมีและความร้อนสูง ยืดผมดัดผมอย่างถูกวิธี
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ – ถ้าขาดวิตามินหรือแร่ธาตุบางชนิดอาจทำให้ผมร่วงได้ เช่น วิตามินบี วิตามินดี ไบโอติน ธาตุเหล็ก ธาตุสังกะสี ทองแดง ซีลีเนียม และอื่นๆ เป็นต้น
• ลดความเครียด – พักผ่อนให้เพียงพอและออกกำลังกาย
• รักษาสุขภาพให้แข็งแรงและไม่ให้อ้วน

หากมีอาการร่วงมากผิดปกติ ควรพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม
ผมร่วงเป็นเรื่องปกติ แต่หากร่วงมากผิดปกติอาจเกิดจากภาวะบางอย่างที่ต้องได้รับการดูแล การป้องกันที่เหมาะสมและการรักษาที่ถูกวิธีสามารถช่วยให้เส้นผมกลับมาแข็งแรงและสุขภาพดีได้
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : รศ.นพ. สิริ เชี่ยวชาญวิทย์ อาจารย์พิเศษ สาขาโรคผิวหนัง ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช. และ รศ.นพ.มติ เชื้อมโนชาญ อาจารย์ประจำหน่วยโรคผิวหนัง ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช.

เรียบเรียง : นางสาวนันทพร ระบิน
ภาพ / ข่าว : กลุ่มงานสื่อสารองค์กร
งานประชาสัมพันธ์ คณะแพทยศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
#MedCMU #คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ #โรงพยาบาลสวนดอก #โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ #แพทย์เชียงใหม่ #แพทย์มช #หมอสวนดอก #แพทย์สวนดอก #MedCMUในมือคุณ #สื่อสารองค์กรMedCMU