แม้ประเทศไทยจะมีอัตราการเกิดมะเร็งกระเพาะอาหารไม่สูงมากเมื่อเทียบกับประเทศในเอเชียตะวันออก เช่น จีน เกาหลี หรือญี่ปุ่น แต่ในบางพื้นที่ เช่น เชียงใหม่ พบอัตราการเกิดสูงกว่าค่าเฉลี่ย และที่สำคัญคือ ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมาพบแพทย์ในระยะท้าย ทำให้การรักษายากและโอกาสหายขาดลดลง

มะเร็งกระเพาะอาหารส่วนใหญ่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของ เยื่อบุกระเพาะอาหาร จนกลายเป็นเซลล์มะเร็ง และสามารถลุกลามลึกเข้าสู่ชั้นกล้ามเนื้อหรือแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นได้

• พบมากในคนอายุ 55–65 ปี

• แต่ในคนอายุน้อยก็สามารถพบได้ โดยเฉพาะผู้ที่ติดเชื้อ แบคทีเรีย Helicobacter pylori ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ทำให้เกิดโรคนี้ได้เร็วขึ้น

• มีประวัติครอบครัว พ่อแม่หรือพี่น้องเคยเป็นมะเร็งกระเพาะอาหาร

1. อาหาร เช่น อาหารเค็มจัด อาหารหมักดอง ใส่ดินประสิว ไนโตรซามีน เนื้อสัตว์แปรรูปอาหารปิ้งย่าง (หมูกระทะ บาร์บีคิว) อาหารที่ไม่ปรุงสุกหรือปนเปื้อน

2. พฤติกรรม เช่น สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์มาก

3. การติดเชื้อ เช่น เชื้อแบคทีเรีย เอช.ไพโลไร (H. pylori) เป็นสาเหตุหลัก พบมากในกลุ่มประเทศเอเชียตะวันออก แต่ไทยก็ยังมีอัตราการติดเชื้ออยู่ราว 40–50%



อาการที่ควรสังเกต ช่วงแรกมักคล้ายโรคกระเพาะอาหารทั่วไป ทำให้หลายคนชะล่าใจ ได้แก่
• ปวดท้องบริเวณลิ้นปี่เรื้อรัง

• คลำก้อนในบริเวณลิ้นปี่

• น้ำหนักลดลงผิดปกติ

• อิ่มเร็ว ทานอาหารได้ลดลง

• มีอาการอาเจียนเรื้อรัง

• มีเลือดออกในทางเดินอาหาร หรือมีภาวะซีด ขาดธาตุเหล็ก

• อาการคล้ายโรคกระเพาะที่รับประทานยาลดกรดแล้วไม่ดีขึ้น เมื่อโรคลุกลาม อาจมีอาการรุนแรง เช่น ท้องมาน มีน้ำในช่องท้อง ไอเรื้อรังจากการกระจายไปปอด ต่อมน้ำเหลืองโต หรืออ่อนแรงจากการกระจายไปสมอง

หากสงสัย ควรเข้ารับการตรวจโดยการ ส่องกล้องทางเดินอาหาร ซึ่งปัจจุบันเทคโนโลยีส่องกล้องสามารถตรวจพบเซลล์ผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะต้น

ขึ้นอยู่กับระยะของโรค

• ระยะเริ่มต้น (1–2): ผ่าตัดเป็นหลัก โอกาสหายขาดสูง

• ระยะลุกลาม (3–4): ต้องผ่าตัดร่วมกับเคมีบำบัดหรือการรักษาแบบประคับประคอง ซึ่งผลลัพธ์โอกาสการรักษาหายจะน้อยลง

• รับประทานอาหารปรุงสุกใหม่

• ลดอาหารเค็มจัด ปิ้งย่าง เนื้อแปรรูป

• เพิ่มผักและผลไม้ที่มีวิตามินซี

• งดบุหรี่และแอลกอฮอล์

• ตรวจหาการติดเชื้อแบคทีเรีย เอช.ไพโลไร (H. pylori) และรักษาหากพบ มะเร็งกระเพาะอาหารเป็นโรคที่แม้อุบัติการณ์ในไทยไม่สูง แต่เมื่อพบมักอยู่ในระยะท้ายการรู้ปัจจัยเสี่ยง ใส่ใจอาหารการกิน และเข้าตรวจเมื่อมีอาการผิดปกติจึงเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยลดความรุนแรงของโรคและเพิ่มโอกาสรักษาให้หายขาด



ขอบคุณข้อมูลจาก : ผศ.นพ.ม.ล.พันธุ์ภัทร์ จักรพันธุ์ อาจารย์หน่วยศัลยศาสตร์ทางเดินอาหารส่วนต้น ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช.

เรียบเรียง : นางสาวนันทพร ระบิน

ภาพ / ข่าว : งานสื่อสารองค์กร คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่



#รู้ทันพฤติกรรม #เสี่ยงมะเร็งกระเพาะอาหาร #สุขภาพดีกับหมอสวนดอก #MedCMU #คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ #แพทย์เชียงใหม่ #แพทย์มช #หมอสวนดอก #โรงพยาบาลสวนดอก #Medcmuในมือคุณ #สื่อสารองค์กรMedcmu